Dị vật tai thường xảy ra ở trẻ em khi chúng vui chơi
có thói quen nhét những vật chúng cầm
vào tai hoặc chúng thường chơi với chó mèo hay nằm dưới sàn nhà nên thỉnh thoảng có côn trùng chui vào
tai.Nhưng đôi khi dị vật cũng xảy ra ở người lớn như đeo bông tai khi ngủ vô
tình rớt hạt cườm vào tai, ngoáy tai đầu que bông vướng lại trong ống tai, côn
trùng bò vào tai…Đa số các dị vật tai thường được các bác sĩ chuyên khoa tai
mũi họng lấy ra an toàn và đơn giản, chính cách tự lấy của người nhà đôi khi
gây chấn thương ống tai, thủng màng nhĩ và nhiều khi làm cho dị vật di chuyển
vào sâu hơn trong tai.
Dị
vật có 2 loại:
-Dị vật thường gặp: dị vật mềm dẹt( mảnh giấy, bông
gòn…), dị vật tròn( viên bi xe đạp, hạt chanh, hạt gạo…).
-Dị vật sống:
ve chó, gián đất, kiến…chui vào tai và đôi khi cắn trong tai làm cho bệnh nhân đau dữ
dội và chóng mặt.
Xử
trí:
-Khi người bệnh đến bác sĩ dùng đèn clar hoặc qua nội soi tai để gắp dị
vật ra:
+ Nếu dị vật mềm, dẹt thì bác sĩ sẽ dùng kẹp khủy, kẹp Hartmann gắp
dị vật ra.
+Nếu dị vật tròn bác sĩ sẽ dùng móc khuỷu để lấy dị
vật ra.không dùng kẹp trơn, kẹp khuỷu để lấy dị vật tròn vì dễ bị trượt và có
xu hướng đẩy dị vật vào sâu hơn.
+Dị vật sống: không lấy dị vật ra ngay mà phải làm vật
sống chết rồi mới lấy ra (Thường nhỏ dầu gômenol , hoặc bằng mẩu bông tẩm ether, chloroform đặt sâu trong ống tai chờ vài ba phút rồi lấy
côn trùng ra).Nếu con kiến chui vào tai
ta có thể cho nước ấm vào đầy ống tai ngoài sau đó nằm nghiêng, tai bệnh hướng
xuống đất, kiến sẽ chồi ra ngoài hoặc rửa tai để lấy ra.
+ Đôi khi có những dị vật khó lấy( dị vật bám chặt
vào ống tai, dị vật vào sâu gần màng nhĩ…) và bệnh nhân không hợp tác nhất là
trẻ nhỏ bác sĩ phải cho bệnh nhân gây mê mới lấy ra để tránh chấn thương tai.
Không gắp dị vật khi chưa nhìn thấy rõ ràng.
-Nếu có chấn thương tai( rách da ống tai, trầy xước màng nhĩ…) thì bôi thuốc sát khuẩn tại chỗ và
cho kháng sinh toàn than thừ 3 đến 5 ngày.
Để
phòng dị vật tai
- Không nên cho trẻ cầm chơi những vật nhỏ như hạt gạo,hạt
đậu, đầu viết bi, viên bi xe đạp và hạn
chế cho trẻ chơi với chó mèo…
- Khi trẻ nhi hoặc người lớn bị dị vật tai nên đến
khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được lấy ra để tránh những biến chứng
đáng tiếc xảy ra.
Bác
Sĩ. Bùi Văn Soát
Chuyên
khoa cấp 1 Tai-Mũi-Họng
Trưởng
phòng khám tai mũi họng Thiện Tâm